Το Νεο Μοντελο Διανομης Ταινιων Επροκειτο Να Προξενησει Περαιτερω Ζημια Στο Παραδοσιακο Δικτυο Αιθουσων
Λίγες εβδομάδες πριν από την εκπνοή του χρόνου – που περισσότερο από οτιδήποτε άλλο χαρακτήρισε η πανδημία Covid-19 – η απόφαση της Warner Bros, να διανείμει ολάκερο τον παρακρατημένο κατάλογό της – που συμπεριλαμβάνει μερικά εν δυνάμει μπλοκμπάστερ – ταυτόχρονα στις αίθουσες που θα είναι ανοιχτές και σε μια ανερχόμενη πλατφόρμα σαν το HBO Max (συμφερόντων Warner Media,και κατ’ επέκταση της εταιρίας τηλεπικοινωνιών AT&T), αποτέλεσε ένα ακόμη χτύπημα, στην ήδη ασθμαίνουσα κινηματογραφική εμπειρία. Σε μια χρονιά που έφερε μνήμες από την πολύ πιο φονική πανδημία της ισπανικής γρίπης στην καρδιά της Μέκκας του κινηματογράφου (και όχι μονάχα, ασφαλώς), μιας και είδε τα σινεμά της χώρας να κλείνουν, να ξανανοίγουν με κανόνες και σε συγκεκριμένες περιοχές, να ξανακλείνουν εξαιτίας της έξαρσης του δεύτερου κύματος και ούτω καθεξής, η απόφαση αυτή προκάλεσε μεγάλες αντιδράσεις, πόσο μάλλον που πάρθηκε ερήμην των δημιουργών και των αιθουσαρχών. Ενδεικτική υπήρξε η στάση του σπουδαίου σκηνοθέτη Ντενί Βιλνέβ, ενός καλλιτέχνη που μετά από την επιτυχία του ‘Blade Runner 2049’ (2017), αποτόλμησε να αναμετρηθεί με ένα έργο επικής κλίμακας και ασύγκριτης φαντασίας όπως το ‘Dune’ (1965) του Φρανκ Χέρμπερτ (ένα έργο για την κινηματογραφική μεταφορά του οποίου, η Warner Bros, έχει επενδύσει αρκετά χρήματα και από το αρχικό τρέιλερ που εξέδωσε, φαίνεται πως οι αρετές του είναι τέτοιες που δεν δύναται να εκτιμηθούν στη μικρή οθόνη). Μεταξύ όσων ενδιαφερόντων γράφει, στην επιστολή που έστειλε και δημοσίευσε το Variety, λέει, «Δεν υπάρχει απολύτως καμία αγάπη για τον κινηματογράφο, ούτε για το κοινό εδώ. Πρόκειται μονάχα για τη διατήρηση στη ζωή ενός μαμούθ τηλεπικοινωνιών, που αυτή τη στιγμή φέρει ένα αστρονομικό χρέος άνω των εκατό πενήντα δισεκατομμυρίων δολαρίων. Ως εκ τούτου, παρόλο που το ‘Dune’ αφορά τον κινηματογράφο και το κοινό, η AT&T ενεργεί με γνώμονα την επιβίωσή της στο χρηματιστήριο στη Γουόλ Στριτ. Με την αποτυχία του HBO Max μέχρι στιγμής, η AT&T αποφάσισε να θυσιάσει εξ ολοκλήρου τον κατάλογο της Warner Bros για το 2021, σε μια απεγνωσμένη απόπειρα να τραβήξει την προσοχή περισσότερων θεατών».
Απόσπασμα που μαζί με τα άλλα λεγόμενά του, δεικνύει την οργή του Ντενί Βιλνέβ, για τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί ένα από τα μεγαλύτερα κινηματογραφικά στούντιο, σε μια τόσο κρίσιμη – για την επιβίωση των αιθουσών και της εμπειρίας της θέασης – στιγμή. Κάτι που φυσικά, λίγο πολύ, συμμερίζονται και άλλοι αναγνωρισμένοι σκηνοθέτες (όπως είναι, ο Κρίστοφερ Νόλαν ή η Πάτι Τζένκινς), που είδαν τις πρόσφατες ταινίες τους (το ‘Tenet’ και τη ‘Wonder Woman 1984’, αντιστοίχως), να πέφτουν θύματα των μέτρων προστασίας που επέβαλε η αντιμετώπιση της πανδημίας, μα και των streaming διαθέσεων της Warner Bros.
Όχι ότι ένα άλλο μεγάλο κινηματογραφικό στούντιο όπως είναι αυτό της Disney έδειξε άλλο προσωπείο: βλέποντας τα άσχημα επιδημιολογικά δεδομένα και έχοντας στη διάθεσή του, μια πλατφόρμα streaming υπηρεσιών που ήδη μετράει εξήντα εκατομμύρια συνδρομητές, η μια μετά από την άλλη από τις πολυαναμενόμενες πρεμιέρες του, είτε πραγματοποίησαν απευθείας πρεμιέρα στο Disney+ (‘Artemis Fowl’ του Κένεθ Μπράνα), είτε κατευθείαν και στις αίθουσες όσων χωρών δεν έχουν πρόσβαση σε τούτη την πλατφόρμα (‘Mulan’ της Νίκι Κάρο). Ούτε ότι με τις ανεπιβεβαίωτες φήμες που διέρρευσαν, για το ‘No Time to Die’ του Κάρι Φουκουνάγκα (διαδόσεις που ήθελαν το τελευταίο κεφάλαιο με ήρωα τον πράκτορα Τζέιμς Μποντ, να αποτελεί προϊόν διεκδίκησης, ανάμεσα στο Netflix και το Apple TV+), η Universal την έβγαλε καθαρή. Το κάθε άλλο για το στούντιο που σημειωτέον, πριν απ’ όλα τα άλλα, προξένησε αναστάτωση, σχεδόν με την έναρξη της πανδημίας, όταν προτίμησε να κυκλοφορήσει κατευθείαν σε VOD (κατ’ απαίτηση βίντεο), το ‘Οι Ευχούληδες: Παγκόσμια Περιοδεία’ του Γουόλτ Ντόρν. Τέτοια που έκανε τον διευθύνοντα σύμβουλο της γνώριμης αλυσίδας κινηματογράφων AMC, να εξαπολύσει μύδρους και να απειλήσει με μποϊκοτάζ τη Universal. Άλλο που λόγω των έκτακτων συνθηκών, αμφότεροι αναγκάστηκαν, λιγοστούς μήνες μετά, να κατεβάσουν τους τόνους και να υπογράψουν μια συμφωνία, που προκαλεί σοβαρούς τριγμούς στον τρόπο με τον οποίο πραγματώνεται η κινηματογραφική διανομή, μιας και επιτρέπει στο προκείμενο στούντιο να κυκλοφορήσει τις ταινίες του σε VOD μόλις τρεις εβδομάδες μετά από την επίσημη πρεμιέρα τους σε αίθουσες. Στην πραγματικότητα, πριν η Warner Bros, οδηγηθεί στην (προ)αναφερθείσα, απαράδεκτη για τους δημιουργούς, τους αιθουσάρχες και ενός μέρους του κοινού απόφαση για τον κατάλογό της, η Disney και η Universal, είχαν ανοίξει ευθαρσώς τον ασκό του Αιόλου – είχαν πυροδοτήσει τις εξελίξεις.
Σε κάθε περίπτωση, με την Warner Bros, μετά από αλλεπάλληλες αναστολές, να προσπαθεί ανεπιτυχώς να σώσει τα σινεμά του κόσμου, με μια ταινία όπως το ‘Tenet’ (όχι μόνο δεν τα έσωσε, μα και η ίδια δεν μπόρεσε να αποσβέσει τον τεράστιο προϋπολογισμό της ταινίας – μόνο το κόστος παραγωγής εκτιμάται ότι υπερβαίνει τα διακόσια εκατομμύρια δολάρια), η απόφασή της, δείχνει πως λαμβάνει υπόψη, τις επιδημιολογικές προβλέψεις των επόμενων μηνών: έως ότου να εμβολιαστεί ένα σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού, είναι εξαιρετικά απίθανο, τα σινεμά να ανοίξουν, το κοινό να ανακτήσει την εμπιστοσύνη και έτσι τούτα να λειτουργήσουν όπως και πρωτύτερα. Ως επιχείρηση που είναι, λαμβάνει υπόψη όμως, και τα βαρίδια ενός δυσθεώρητου χρέους που προέρχεται από έτερες παραγωγές, καθώς και τ’ ότι έχει λανσάρει μια πλατφόρμα που θέλει να είναι ανταγωνιστική και δεν ξεκίνησε καλά.
Με τις μεγάλες εταιρίες παραγωγής ταινιών, να προσπαθούν να σώσουν ό,τι διασώζεται, λοιπόν, αναμφίβολα, προτάσεις όπως και οι πιο πάνω ήρθαν για να παραμείνουν. Ούτως ή άλλως, η δημιουργία αποκλειστικών πλατφορμών, για κάθε μια από αυτές, τους παρέχει τη δυνατότητα να το πράξουν αρκετά πιο αποτελεσματικά τώρα που η πανδημία έκανε σχεδόν απαγορευτική την επίσκεψη σε μια αίθουσα. Πλην κάποιου αναπάντεχου παράγοντα, κατά πως όλα δείχνουν, η πανδημία επιτάχυνε, ό,τι είχε δρομολογηθεί τα προηγούμενα έτη. Ό,τι εκκίνησε το Netflix, πριν από επτά χρόνια (που μπήκε επιτυχώς στη βιομηχανία παραγωγής περιεχομένου), και βρέθηκε στο σημείο να λογίζεται ως κολοσσός υπηρεσιών streaming. Σε τέτοιο βαθμό που εκτός από πρωτότυπες σειρές να προσφέρει και κινηματογραφικό προϊόν που ενίοτε διαθέτει και υψηλά αισθητικά κριτήρια. Ο φόβος του οικονομικού ρίσκου έκανε τα κινηματογραφικά στούντιο, να οδηγηθούν σε δοκιμασμένες συνταγές και έτσι να χάσουν μια σειρά από φτασμένους, ή και αρκετά υποσχόμενους σκηνοθέτες και σεναριογράφους, μέσα από τα χέρια τους. Τα πρώτα σημάδια ενός οικονομικού Αρμαγεδδώνα, κάνει για μια επιπλέον φορά τα κινηματογραφικά στούντιο, να στραφούν σε πιο συνετές επιλογές, και να προστατέψουν τα του οίκου τους. Ακόμη κι αν γνωρίζουν πως αυτό θα έχει κατακλυσμιαίες συνέπειες στο παραδοσιακό δίκτυο αιθουσών, εταιρίες όπως είναι η Warner Bros, η Disney και η Universal, βαδίζουν σε ένα μονοπάτι που τις απομακρύνει από τούτο. Γι’ αυτό και έχει σημασία το να σημαίνει τον κώδωνα του κινδύνου ένας σκηνοθέτης του διαμετρήματος του Ντενί Βιλνέβ ή όταν μαζικά και οργανωμένα, πολυάριθμοι επιδραστικοί κινηματογραφιστές στέκονται στο πλευρό της Εθνικής Ένωσης Ιδιοκτητών Κινηματογράφου, που διαμαρτύρεται ζητώντας από το Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών να δώσει οικονομική βοήθεια στους ιδιοκτήτες κινηματογράφων. Και για όσους δεν αντιλαμβάνονται τον αντίκτυπο που έχει η αναβολή ή ακύρωση των κυκλοφοριών των πιο αναμενόμενων και δαπανηρών παραγωγών, το κλείσιμο μέχρι νεωτέρας (σε ΗΠΑ και Ηνωμένο Βασίλειο), της Cineworld, της δεύτερης μεγαλύτερης αλυσίδας κινηματογράφων στον κόσμο είναι από μόνο του αρκετό, για να του φανερώσει ένα στιγμιότυπο από τη μεγάλη εικόνα, μιας και με ένα χρέος που ξεπερνάει τα έξι δισεκατομμύρια λίρες, διακυβεύεται η εξακολούθηση της λειτουργίας εξακοσίων εξήντα αιθουσών (που συνακόλουθα επηρεάζει, περίπου, εικοσιπέντε χιλιάδες θέσεις εργασίας).
Παρουσιάζοντας δια ζώσης, την τελευταία του μικρού μεγέθους ταινία ‘The Human Voice’, στο 77ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας, ο Πέδρο Αλμοδόβαρ, ανέφερε, «Οι πλατφόρμες συνεχούς ροής διαδραμάτισαν έναν ουσιαστικό ρόλο στο να ψυχαγωγούν τους ανθρώπους, κατά τη διάρκεια των μηνών περιορισμού, στο σπίτι.. Συνέβαλαν επίσης, στο επικίνδυνο φαινόμενο των ανθρώπων που θέλουν να ζουν άνετα, να εργάζονται και να τρώνε στην οικία – ένα είδος “φυλάκισης”.. Και το αντίδοτο είναι ο κινηματογράφος.. Το να βρίσκεις τον εαυτό σου να κλαίει ή να χαίρεται με άλλους ανθρώπους.. Αν βάλω την ταινία μου σε μια πλατφόρμα όπως είναι το Netflix, τότε θα απολέσω κάπως αυτήν την επαφή και τούτο το σημείο συνάντησης με τον θεατή.. Επομένως, πρέπει να πεις στους ανθρώπους να πάνε στον κινηματογράφο, να πάνε στα θέατρα, γιατί κάποια πράγματα θα ανακαλυφθούν μόνο στη μεγάλη οθόνη, στο σκοτάδι με ανθρώπους που δεν γνωρίζουμε». Με το δεύτερο κύμα της πανδημίας, να ακολουθεί και με το τρίτο να είναι προ των πυλών, μένει να δούμε, κατά πόσο οι θεατές, θα είναι σε θέση να γυρίσουν σε αυτή την αναντικατάστατη εμπειρία. Πολύ περισσότερο αν συνυπολογιστεί το γεγονός, πως εκτός από τον τρόμο της πανδημίας, υπάρχει και η αγωνία της επικράτησης των συνδρομητικών πλατφορμών, που με την αρωγή των ίδιων των κινηματογραφικών στούντιο, βγαίνουν ενισχυμένες από αυτή τη διαδικασία.
