Αλαν Τουρινγκ, ενας ξεχασμενος προτεσταντικος φονταμενταλισμος
Ο εξαιρετικά ταλαντούχος και ικανότατος ηθοποιός Μπένεντικ Κάμπερμπατς, διανύει εξαιρετική χρονιά. Στα πλαίσια της προώθησης της καινούριας του ταινίας – The Imitation Game, όπου πρωταγωνιστεί σ’ έναν οσκαρικών προδιαγραφών ρόλο και υποδύεται τον σημαντικό Βρετανό μαθηματικό, θεωρητικό της Λογικής, κρυπτογράφο και πρωτοπόρο στην ανάπτυξη της θεωρίας των υπολογιστών Άλαν Τούρινγκ, παραχώρησε πρόσφατα συνέντευξη στο περιοδικό Out.
Εκεί, μεταξύ άλλων, δήλωσε πως δεν είναι μάθημα ιστορίας (αναφέρεται στην εν λόγω ταινία), είναι μια προειδοποίηση για τ’ ότι θα μπορούσε πολύ εύκολα να ξανασυμβεί. Άνθρωποι αποκεφαλίζονται σε χώρες, αυτή τη στιγμή, εξαιτίας των πιστεύω τους και του σεξουαλικού τους προσανατολισμού. Είναι τρομαχτικό. Είναι μεσαιωνικό – αποκεφαλισμός (!). Θα έπαιρνα τα όπλα εναντίον όποιου μου έλεγε πως πρέπει να πιστέψω σε ότι πιστεύει ή να με σκοτώσει. Θα τους πολεμούσα μέχρι θανάτου. Και πιστεύω, όσο μεγαλώνεις, έχεις μια ιδέα για το τι είναι σωστό και τι λάθος. Δεν μπορείς να επιδεικνύεις μονομερή ανοχή. Πρέπει να έχεις άποψη για το που πηγαίνεις. Λοιπόν, ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός είναι λάθος.
Δεν θα μπορούσα να συμφωνήσω περισσότερο, στο ότι είναι λάθος οποιαδήποτε ακραία και τυφλή εκδήλωση, θρησκευτικού φανατισμού και συντηρητικής οπισθοχώρησης, που καταλήγει να στερεί θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα (όπως φυσικά είναι ο σεξουαλικός προσανατολισμός) και να οδηγεί σε θάνατο ή βασανισμό.
Τώρα, το αν θα πάρει τα όπλα ο Μπένεντικ ή κάποιος άλλος σαν και αυτόν, για να πολεμήσει τον σκοταδισμό αυτό, στις αραβικές χώρες, στην Αφρική ή και αλλού, δεν το νομίζω, όχι τουλάχιστον όπως το εννοεί. Όσο για τον αποκεφαλισμό, δεν είναι μόνο ο αποκεφαλισμός το πρόβλημα, ούτε η λύση όμως ο βομβαρδισμός. Μάλλον ο Μπένεντικτ παρεκτράπηκε – από υπερβάλλοντα ζήλο – κατά τη διάρκεια τη συνέντευξης, ενώ ταυτόχρονα ήθελε να δώσει έμφαση στον αποτροπιασμό που νιώθει και για μια άλλη, πιο κοντινή γεωγραφικά, εκδήλωση θρησκευτικού φανατισμού.
Από τον Ισλαμισμό των αραβικών κρατών του σήμερα, στον Προτεσταντισμό της Αγγλίας του πρώτου μισού του προηγούμενου αιώνα:
Εκεί, ένα λαμπρό επιστημονικό μυαλό σαν το Άλαν Τούρινγκ, που μεταξύ άλλων σημαντικών τεχνολογικών επιτευγμάτων (μηχανή Τούρινγκ στο χώρο της πληροφορικής, δοκιμή Τούρινγκ στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης), προσέφερε τις υπηρεσίες του στη Βρετανική Υπηρεσία Αντικατασκοπείας και βοήθησε στο να αποκρυπτογραφηθούν οι γερμανικοί στρατιωτικοί κώδικες, γεγονός καθοριστικό για τις Συμμαχικές Δυνάμεις και την έκβαση του Β’ Παγκοσμίου πολέμου.
Ο Άλαν Τούρινγκ, όμως ήταν ομοφυλόφιλος και το να είσαι ομοφυλόφιλος εκείνη την εποχή ήταν αδίκημα. Η Βρετανία είχε επιδοθεί σ’ ένα αντι-ομοφυλοφιλικό κυνήγι μαγισσών στα πρότυπα του Μακαρθισμού. Μέσα στην ομοφοβική φρενίτιδα, άνθρωποι κυνηγιόνταν, στιγματιζόντουσαν και πετιούνταν έξω από τις Ένοπλες Δυνάμεις, τις δημόσιες και τις ξένες υπηρεσίες στις οποίες και δούλευαν. Θεωρούνταν κίνδυνος για την εθνική ασφάλεια, αναξιόπιστοι, ανοιχτοί στον εκβιασμό και αμφίβολου πατριωτισμού.
Στη δίκη του Άλαν Τούρινγκ, ο δικαστής αναγνώρισε τη σημασία του έργου του και την συμβολή του στην έκβαση του πολέμου και έτσι φάνηκε πιο επιεικής απέναντι του. Ο Τούρινγκ γλύτωσε τη φυλακή αλλά αναγκάστηκε να υποβληθεί σε μια πειραματική ”θεραπεία” ορμονών για τον έλεγχο των ομοφυλόφιλων ορμών.
Η ”θεραπεία” αυτή, ο γνωστός χημικός ευνουχισμός, προκάλεσε στυτικές δυσλειτουργίες, διεύρυνση του μαστού και άλλες παρενέργειες. Δυο χρόνια αργότερα, σωματικά καταστρεμμένος και συναισθηματικά καταρρακωμένος και ενώ για λόγους ασφαλείας είχε απομακρυνθεί από την Υπηρεσία στην οποία εργαζόταν, ο Άλαν Τούρινγκ αυτοκτόνησε με κυάνιο.
Η ειρωνεία είναι πως ο Τούρινγκ πέθανε το 1954, και το βρετανικό κράτος αποφάσισε να δώσει μεταθανάτια απονομή χάριτος και να αποκαταστήσει το όνομα του (για επιστημονικούς πάντα λόγους) μόλις το 2009 και αυτό μάλιστα ύστερα από μια εκστρατεία συγκέντρωσης υπογραφών (37.000 ήταν ο αριθμός) που οργανώθηκε από ιδιώτες.
Η ιστορία του Άλαν Τούρινγκ προφανώς και δεν είναι η μόνη, αμέτρητες άλλες, λιγότερων επιφανών ανθρώπων είχαν το ίδιο ή και πιο άσχημο τέλος από αυτόν. Μια πρόχειρη καταμέτρηση κάνει λόγω για 50.000 αντίστοιχες περιπτώσεις. Γι’ αυτές το επίσημο βρετανικό κράτος δεν ζήτησε και δεν σκοπεύει ποτέ να ζητήσει δημόσια συγγνώμη.
Η περίπτωση του Άλαν Τούρινγκ, πάντως, είναι ενδεικτική για το πως ο δυτικός κόσμος αντιμετώπιζε μέχρι πρότινος την ομοφυλοφιλία. Με άγνοια και φόβο, με αηδία και με ντροπή, με απομόνωση και καταστολή. Ταυτόχρονα είναι ενδεικτική και για το πως προσπαθεί ενώ ο χρόνος έχει παρέλθει και κατόπιν άλλων παραγόντων και πιέσεων, να συγκαλύψει τις όποιες αμαρτίες και ενοχές, σε σημείο που να καταλήγει γελοίο και προσβλητικό.
Και όπως πολύ σωστά αναφέρει, ο Μπένεντικτ, το μόνο πρόσωπο που θα έπρεπε να δώσει συγχώρεση είναι ο ίδιος ο Τούρινγκ και δεν μπορεί γιατί εμείς τον σκοτώσαμε.
