Οι ‘Φυλακες της Ειρηνης’ εκφοβιζουν τη βιομηχανια του θεαματος
”Θα σας δείξουμε ξεκάθαρα τις μέρες και ώρες προβολών του «The Interview», συμπεριλαμβανομένης και της πρεμιέρας, την πικρή μοίρα στην οποία πρέπει να είναι καταδικασμένοι όσοι βρίσκουν διασκέδαση στον τρόμο. Σύντομα όλος ο κόσμος θα δει πόσο απαίσια ταινία έχει κάνει η Sony Pictures Entertainment. Ο κόσμος θα είναι γεμάτος φόβο. Θυμηθείτε την 11η Σεπτεμβρίου 2001. Συστήνουμε να παραμείνετε μακριά από τα μέρη αυτά τότε. (Αν το σπίτι σας είναι κοντά, καλύτερα να φύγετε). Ότι προκύψει τις επόμενες μέρες προέρχεται από την απληστία της Sony Pictures Entertainment. Όλος ο κόσμος θα αποκηρύξει τη SONY”.
Αυτή η κακόγουστη μα ανησυχητική προειδοποίηση ήρθε να δώσει διαφορετική χροιά στο μπαράζ κουτσομπολίστικων και παραπλανητικών αποκαλύψεων: από την αδιάφορη αλληλογραφία που αντάλλαξαν επώνυμοι σταρ, όπως ο Τζορτζ Κλούνεϊ με την Εϊμι Πασκάλ (Αντιπρόεδρος της Sony), που ζητούσε σχεδόν εκλιπαρώντας τη βοήθεια της μετά το φιάσκο της τελευταίας του ταινίας ‘Μνημείων Άνδρες’, μέχρι τους κακούς χαρακτηρισμούς (”περιορισμένου ταλέντου κακομαθημένο κορίτσι”) που λέχθηκαν σε βάρος της Αντζελίνα Τζολί από την ίδια την Εϊμι και τον μεγαλοπαραγωγό Σκοτ Ρούμπιν μετά την προτίμηση των τελευταίων στη δημιουργία μιας νέας κινηματογραφικής βιογραφίας για τον Στιβ Τζόμπς από την υλοποίηση του κινηματογραφικού οράματος της Αντζελίνα Τζολί που δεν είναι άλλο από την μεγαλεπήβολη Κλεοπάτρα.
Είχε προηγηθεί μια άνευ προηγουμένου επίθεση στο εσωτερικό σύστημα της Sony Pictures στις 24 Νοεμβρίου. Τότε μια ομάδα από χάκερς που αυτοαποκαλούνται ‘Φύλακες της Ειρήνης’ (Guardians of Peace, ευθεία αναφορά στους Guardians of Galaxy του ομώνυμου κόμικ που μεταφέρθηκε με μεγάλη επιτυχία από το αντίπαλο στούντιο της Marvel) κατάφεραν να διεισδύσουν στο παροπλισμένο σύστημα του τεράστιου ψυχαγωγικού κολοσσού και να κλέψουν απόρρητα στοιχεία που περιλάμβαναν οικονομικά δεδομένα, στατιστικά διαγράμματα, επαγγελματική αλληλογραφία, προσωπικά έγγραφα, κωδικούς πρόσβασης σε λογαριασμούς, κινηματογραφικές ταινίες, σενάρια μελλοντικών παραγωγών κλπ.
Λίγες μέρες πριν την απρόσκοπτη (όπως αποδείχθηκε) αρχική επίθεση, οι ‘Φύλακες’ είχαν στείλει προειδοποιητικό μήνυμα καταλογίζοντας στη Sony γενικόλογες και αόριστες ευθύνες οι οποίες θα πρέπει να αποζημιωθούν χρηματικά για τη μεγάλη ζημιά που έχει προκληθεί. Δεν δίστασαν στο τέλος να συμβουλεύσουν τη Sony να συμπεριφερθεί με σύνεση. Από αυτό το μήνυμα δίνεται η εντύπωση πως οι ‘Φύλακες’ είχαν οικονομικά κίνητρα δεν έχει αποδειχθεί όμως αν είχαν επικοινωνία με κάποια από τα στελέχη της Sony προκειμένου να ικανοποιηθούν τα αιτήματα τους αυτά. Εκτός κι αν διευθετήθηκαν με το να προκαλέσουν ζημιά ανυπολόγιστων εκατομμυρίων δολαρίων μα πάνω απ’ όλα καταφέρνοντας ισχυρό πλήγμα στην αξιοπιστία της Sony.
H Sony (όπως ήταν αναμενόμενο) επέλεξε να μην συμμορφωθεί στις εκβιαστικές απαιτήσεις των ‘διαρρηκτών’ διακυβεύοντας με αυτό τον τρόπο σημαντικά εταιρικά έγγραφα, την εισπρακτική πορεία των μη προβεβλημένων ακόμη κινηματογραφικών της προϊόντων μα προπαντός τα προσωπικά δεδομένα των πολυάριθμων υπαλλήλων της. Ταυτόχρονα, επιχείρησε να στρέψει τα βλέμματα και την προσοχή αλλού. Για τον σκοπό αυτό έπρεπε να επινοηθεί ένας από μηχανής θεός, ένας ‘κόκκινος εχθρός’ (!) για την ακρίβεια, με την ελπίδα πως το FBI θα ανακαλύψει τους υπεύθυνους το συντομότερο δυνατόν και θα σταματήσει τη αθρόα διαρροή.
Ο εχθρός αυτός είχε ήδη βρεθεί στη πρόσωπο της κομμουνιστικής και αποκλεισμένης Βορείου Κορέας. Την ‘πρόκληση’, βέβαια, την είχαν πραγματοποιήσει πρώτοι οι ιθύνοντες της Sony δίνοντας έγκριση στην χοντροκομμένη κατασκοπική παρωδία του γνωστού κωμικού δίδυμου Σεθ Ρόγκεν και Έβαν Γκόλντμπεργκ. Στην ταινία αυτή, ο παραγωγός (Σεθ Ρόγκεν) και ο παρουσιαστής (Τζέιμς Φράνκο) μιας δημοφιλούς εκπομπής θα κληθούν να ταξιδέψουν στη Βόρεια Κορέα για να πάρουν συνέντευξη από τον ανώτατο ηγέτης της, Κιμ Γιονγκ-ουν, ο οποίος δηλώνει θαυμαστής της εν λόγω εκπομπής. Η CIA όμως θα έχει διαφορετικά σχέδια και θα τους χρησιμοποιήσει για να τον δολοφονήσει.
Όταν το πρώτο ολοκληρωμένο τρέιλερ της ταινίας έκανε την δημόσια εμφάνιση του (το καλοκαίρι που μας πέρασε), ο Τζα Σουνγκ Ναμ, Πρέσβης της Βορείου Κορέας στα Ηνωμένα Έθνη έκανε την ακόλουθη δήλωση: ”Η άδεια για την παραγωγή και τη διανομή μιας τέτοιας ταινίας που έχει ως θέμα της τη δολοφονία του ηγέτη ενός ανεξάρτητου κράτους θα έπρεπε να θεωρείται ως η πιο απροκάλυπτη προώθηση της τρομοκρατίας αλλά και ως μια αιτία πολέμου”. Οι συντελεστές της ταινίας επιχείρησαν να διασκεδάσουν τις εντυπώσεις, η προγραμματισμένη όμως πρεμιέρα της ταινίας για τις 10 Οκτωβρίου μεταφέρθηκε εσπευσμένα για τις 25 Δεκεμβρίου.
Μετά όμως και από το τελευταίο απειλητικό μήνυμα, των ‘Φυλάκων της Ειρήνης’, η πρεμιέρα λαμβάνει χαρακτηριστικά καλοσκηνοθετημένου κυβερνο-θρίλερ που ούτε οι ίδιοι οι ιθύνοντες της Sony δεν είχαν δραματουργικά φανταστεί. Μια σειρά από κινηματογράφους με πρώτους αυτούς της Νέας Υόρκης (όπου ήταν προγραμματισμένη να γίνει εκεί η επίσημη αμερικάνικη πρεμιέρα) ανακοίνωσαν πως δεν θα προβάλλουν την ταινία ενώ οι πρωταγωνιστές της (Σεθ Ρόγκεν και Τζέιμς Φράνκο) σε μια προσπάθεια αποκλιμάκωσης ή από επικράτηση του φόβου ανέβαλλαν την προωθητική τους παρουσία σε τηλεοπτικά πάνελ και ψυχαγωγικά – ενημερωτικά έντυπα.
Το κλίμα ‘τρομοκρατίας’ δεν άργησε να δώσει διαστάσεις πανικού και κάτι τέτοιο σε μια χώρα που ανά περιόδους βιώνει ή αναβιώνει κάποιον εσωτερικό τρόμο από κάποιον εξωτερικό εχθρό δεν είναι καθόλου αμελητέο, τη στιγμή δε μάλιστα που γίνεται ειδική αναφορά στην 11η Σεπτεμβρίου. Από το πολύνεκρο συγκλονιστικό τρομοκρατικό χτύπημα στους δίδυμους πύργους την 11η Σεπτεμβρίου του 2001 μέχρι τους θανατηφόρους πυροβολισμούς που σημειώθηκαν στην πρεμιέρα του ‘The Dark Knight Rises’ σε κινηματογράφο του Ντένβερ τον Ιούλιο του 2012 και τη διπλή βομβιστική επίθεση στον ακρωτηριασμένο μαραθώνιο της Βοστόνης τον Απρίλιο του 2013, η τρομοκρατία είναι μια λέξη που έχει πάρει διάφορες μορφές και διαστάσεις στο εσωτερικό της Αμερικής και δεν την επικαλείσαι έτσι αδόκιμα και ανεύθυνα. Ακόμη κι όταν όλα δείχνουν πως μιλάμε για μια πρωτόγνωρη ψηφιακή τρομοκρατία χωρίς φανερούς θύτες, αιματοβαμμένα πτώματα και εκκωφαντικές εκρήξεις κάτι τέτοιο φαντάζει εξίσου απειλητικό.
Για όσους δεν πιστεύουν σε θεωρίες συνωμοσίας είναι παραπάνω από προφανές πως το χτύπημα στη Sony δεν προήλθε από τη Βόρειο Κορέα και πως ο στόχος δεν σχετίζεται με την προβολή της ταινίας. Απλούστατα αυτή αποτελεί το ‘όχημα’ διαμεσολάβησης και διεκδίκησης τόσο για την Sony όσο και για τους ‘Φύλακες’. Ανεξάρτητα από το αν η πρεμιέρα της ταινίας πραγματοποιηθεί κάποια στιγμή στο εγγύς μέλλον, με αστυνομικό κλοιό ή χωρίς, σε κινηματογραφική αίθουσα ή σε βίντεο κατ’ απαίτηση (VOD) το πλήγμα για την ασφάλεια της εταιρείας είναι δεδομένο και με την ματαίωση της πρεμιέρας επιβεβαιώνεται πως πλέον έχει μετατραπεί σε ζήτημα εθνικής ασφάλειας της χώρας.
Καλό θα είναι πάντως, οι υπεύθυνοι της Sony πριν επωμιστούν τις διόλου αμελητέες οικονομικές συνέπειες ενός σαθρού λειτουργικού συστήματος να αποφασίσουν αν θα ενδώσουν στον εκβιασμό: αν η ταινία προβληθεί (οποιαδήποτε στιγμή) θα δοθούν στη δημοσιότητα τα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα των υπαλλήλων της Sony, αυτοί είναι τα θύματα και όχι δεν θα υπάρξουν παράπλευρες απώλειες από την περιοχή των θεατών. Αν δεν προβληθεί η Sony θα δεχθεί ζημιά κάποιων εκατομμυρίων στα ταμεία της και θα δώσει το δικαίωμα στους επίδοξους ‘Φύλακες’ να την απειλήσουν ξανά με τον ίδιο τρόπο στο προσεχές μέλλον. Μήπως η υπέρτατη πρόκληση για την Sony είναι αδιέξοδη και το αποτέλεσμα σε κάθε περίπτωση προδιαγεγραμμένο; Μήπως οι επιδέξιοι εκβιαστές απλούστατα μπλοφάρουν για το ενδεχόμενο ύπαρξης κάποιας άλλης απειλής αλλά και ενδεχόμενης συμμόρφωσης ή οπισθοχώρησης τους μιας και είναι οι κυρίαρχοι του παιχνιδιού;
Ενδεικτικό είναι και το σημείωμα που έστειλαν στους ίδιους τους υπαλλήλους τους οι επικεφαλείς του στούντιο στις αρχές του μήνα όταν και ξεκίνησαν να δημοσιοποιούνται κάποια από τα δεδομένα: ”Είναι πια προφανές ότι μεγάλος αριθμός εμπιστευτικών πληροφοριών της Sony Pictures Entertainment κλάπηκε από εισβολείς του κυβερνοχώρου (cyber attackers είναι η έκφραση που χρησιμοποιείται), συμπεριλαμβανόμενων πληροφοριών του προσωπικού και επαγγελματικών εγγράφων. Αυτό είναι αποτέλεσμα μιας δειλής επίθεσης στην εταιρεία μας, τους υπαλλήλους και τους συνεργάτες μας. Η κλοπή των υλικών της Sony και η δημοσιοποίηση των πληροφοριών είναι εγκληματικές ενέργειες και συνεργαζόμαστε στενά με τις αρχές.
Τα ιδιωτικά στοιχεία και η ασφάλεια των υπαλλήλων μας είναι η πρώτη μας μέριμνα και λυπόμαστε πολύ γι’ αυτή τη συγκεντρωμένη προσπάθεια να πληγεί η εταιρεία μας, να υπονομευτεί το ηθικό μας και να αποθαρρυνθούμε. Είμαστε εξαιρετικά περήφανοι για την ανθεκτικότητα που επιδείξατε απέναντι σ’ αυτήν την επίθεση. Η εταιρεία είναι τόσο δραστήρια όσο ανέκαθεν και η δουλειά μας συνεχίζει να προχωρά, χάρη στις δικές σας σπουδαίες προσπάθειες.
Παρότι δεν είμαστε ακόμα σίγουροι για το πλήρες εύρος των πληροφοριών που οι εισβολείς διαθέτουν ή μπορεί να κυκλοφορήσουν, πρέπει δυστυχώς να σας ζητήσουμε να θεωρήσετε ότι τα προσωπικά σας στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η εταιρεία μπορεί να βρίσκονται στα χέρια τους. Παρότι ελπίζουμε ότι η στοιχειώδης ηθική θα τους εμποδίσει να τα αποκαλύψουν, φυσικά δεν μπορούμε να το θεωρήσουμε δεδομένο.”
Σε έναν ηλεκτρονικό πόλεμο τέτοιου διαμετρήματος ο στόχος είναι το σύστημα ασφαλείας (αξίας πολλών εκατομμυρίων) οι υπάλληλοι λειτουργούν σαν όμηροι (αναλώσιμοι) και τα εταιρικά προϊόντα (όπως οι κινηματογραφικές ταινίες) σαν λύτρα. Στην προκειμένη περίπτωση, το αίτημα δεν είναι αν θα δοθούν τα λύτρα καθώς αυτά ήδη βρίσκονται στα ‘ασφαλή’ χέρια κάποιου ‘Φύλακα’ ενδεχομένως και κάποιου υποψήφιου αγοραστή / ανταγωνιστή. Το ερώτημα είναι μέχρι που μπορεί να φτάσει η σαδιστική ικανοποίηση ενός επιδέξιου και αόρατου εκβιαστή. Πριν μερικούς μήνες είδαμε ότι οι ορέξεις αυτές δεν περιορίζονται. Προκειμένου να κατατροπώσουν το ακριβοθώρητο και αξιόπιστο μέχρι πρότινος iCloud (συμπληρωματική υπηρεσία της Apple για την μεταφορά προσωπικών δεδομένων) δεκάδες γυμνές φωτογραφίες γνωστών σταρ (αποκλειστικά γυναικών!) δόθηκαν στη δημοσιότητα. Η Apple επιχείρησε να αποποιηθεί φυσικά των ευθυνών της (ολιγωρία) η ζημιά όμως είχε ήδη γίνει και ένα από τα μεγαλύτερα άβατα είχε καταρρεύσει και μάλιστα με τόσο εξευτελιστικό και ντροπιαστικό τρόπο.
Στον ασύμμετρο αυτό αόρατο αγώνα η Sony δείχνει να είναι ο πρώτος μεγάλος χαμένος. Οι υπόλοιποι κολοσσοί της ψυχαγωγίας και του θεάματος έχουν ήδη φροντίσει να πάρουν τα μέτρα τους (από το παράδειγμα της Sony) ενισχύοντας τα συστήματα ασφαλείας τους. Το αν κάποια στιγμή θα πέσουν και τα συστήματα αυτά μένει να το δούμε. Καλό θα είναι πάντως την επόμενη φορά που θα αναζητήσουν κάποιον εξωτερικό και πιθανότατα κόκκινο (νισάφι πια!) εχθρό να αναρωτηθούν μήπως αυτός είναι εσωτερικός και τα κίνητρα του καθαρά ανταγωνιστικά. Θα ήταν επίσης προτιμότερο, από το να ‘επιτρέπουν’ να ανακυκλώνονται στα μέσα ενημέρωσης ανώφελοι διάλογοι μεταξύ αλλοπαρμένων σταρ και μεγαλοστελεχών να δώσουν μια καλύτερη εικόνα για το τι πραγματικά συμβαίνει: για τα εκατομμύρια δολάρια που επενδύονται και εν συνεχεία διακυβεύονται από τέτοιες εγκληματικές ενέργειες αλλά και για τους αδίστακτους κανόνες που ισχύουν στην ψηφιοποιημένη πλέον βιομηχανία του θεάματος εκεί όπου ο λειτουργικός ρόλος ενός χάκερ μπορεί να αποβεί εκβιαστικός για μια εταιρεία αλλά εξυπηρετικός για κάποια άλλη.
