Υποθεση Φαρμακονησι Η Το Δικαιο Του Νερου

Στις 20 Ιανουαρίου του 2014, στη θαλάσσια περιοχή γύρω από το αφιλόξενο και βραχώδες, Φαρμακονήσι (βορειοανατολικά της Λέρου), ένα αλιευτικό πλεούμενο στο οποίο επέβαινε σημαντικός αριθμός, μεταναστών – προσφύγων (25 προέρχονταν από το Αφγανιστάν και 3 από την εμπόλεμη περιοχή της Συρίας) θα ναυαγούσε, παρασέρνοντας στον υγρό τάφο του νοτιοανατολικού Αιγαίου, 11 υπάρξεις (8 παιδιά και 3 γυναίκες). Με αυτά τα τόσο μελανά χρώματα, άλλο ένα πολύνεκρο ναυάγιο θα προσθέτονταν στην ατελείωτη λίστα όλων όσων είχαν προηγηθεί και όλων όσων θα ακολουθούσαν την αμέσως επόμενη, πολύ πιο πνιγηρή, χρονιά. Η ειδοποιός διαφορά έγκειται, στο ότι για πρώτη φορά, έβγαιναν στην επιφάνεια σοβαρές καταγγελίες και ενδείξεις από τους επιζώντες για την αμφιλεγόμενη συμπεριφορά που επέδειξε το λιμενικό σώμα. Σύμφωνα με αυτές, οι εκπρόσωποι του τελευταίου, αντί να ρυμουλκήσουν το ακυβέρνητο σκάφος προς τις ελληνικές ακτές, φέρεται πως επιχείρησαν να το επαναπροωθήσουν, αναπτύσσοντας υπερβολική ταχύτητα, προς τις τούρκικες ακτές. Οι εκκλήσεις των επιβαινόντων για βοήθεια στάθηκαν μάταιες και το σκάφος μετά από μια ανεξέλεγκτη πορεία στην τρικυμιώδη θάλασσα, ανατράπηκε με τα γνωστά αποτελέσματα.

Οι λιμενικές αρχές, όπως έχουν πράξει σε κάθε αντίστοιχη περίπτωση στο παρελθόν, δεν θα μπορούσαν παρά να αποποιηθούν τις ευθύνες, να διαψεύσουν την αλήθεια των μαρτυριών και να ισχυριστούν πως όχι μόνο βοήθησαν κάτω από τις πλέον αντίξοες καιρικές συνθήκες, αλλά και πως το ακινητοποιημένο σκάφος με τους μετανάστες ανατράπηκε, επειδή μεγάλο μέρος αυτών είχε συγκεντρωθεί τρομοκρατημένο στη μια του πλευρά. Ο πρώην, Υπουργός Ναυτιλίας, Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, όπως ήταν αναμενόμενο, υποστήριξε αποφασιστικά την εκδοχή του λιμενικού, ενώ συγχρόνως εκθείασε το διασωστικό έργο που έχει επιδείξει το σώμα αυτό. Το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (ΕΣΠ), όμως, που βρέθηκε από την πρώτη στιγμή στο πεδίο της επίμαχης τραγωδίας, στάθηκε στο πλευρό των αβοήθητων μεταναστών, επιχείρησε να αναδείξει τις μαρτυρίες και να ισχυροποιήσει τις θέσεις αυτών. Στο έργο αυτό συνέδραμαν καθοριστικά και δεκάδες άλλοι φορείς, οργανώσεις ή κινήματα, με τον διευθυντή του γραφείου της Ύπατης Αρμοστείας στην Ελλάδα να επιβεβαιώνει την ύπαρξη πλαστών καταθέσεων που λειτουργούσαν εις βάρος των μεταναστών. Αναντίρρητα, η δικαστική διερεύνηση που ακολουθήθηκε ήταν τραγελαφική και υποτυπώδης. Δεν έλαβε σοβαρά υπόψη τις μαρτυρίες των διασωθέντων (αβάσιμες χαρακτηρίστηκαν), ούτε έκρυψε την προτίμηση της στη νεφελώδη συμπεριφορά και τις αντιφάσεις του λιμενικού σώματος.

Υπόθεση Φαρμακονήσι Ή Το Δίκαιο Του Νερού_1

Το αιφνίδιο και αποκαρδιωτικό κλείσιμο της υπόθεσης στις 30 Ιουλίου του ίδιου έτους και η καταδίκη ενός αθώου, Σύρου επιβάτη ως διακινητή, δεν άφηνε περιθώρια αμφισβήτησης των ελληνικών αρχών και του απαράδεκτου τρόπου με τον οποίο απονέμεται η ελληνική δικαιοσύνη, ιδίως σε ότι έχει να κάνει με ζητήματα που αφορούν τη μετανάστευση και τη χορήγηση πολιτικού ασύλου και αυτό είναι κάτι που ο σκηνοθέτης, Ανέστης Αζάς, μέσα από την υβριδική παράσταση – θέατρο της πραγματικότητας επιχείρησε και σε μεγάλο βαθμό, κατάφερε να αναδείξει. Το θέμα της παράστασης, παρά τα επί μέρους μικροπροβλήματα (η συνένωση όλων των φωνών στην αρχή και η περιστασιακή χρήση των μικροφώνων κρίνεται περιττή, είναι τέτοια η δύναμη του λόγου και του τραγικού συμβάντος που δεν χρειάζεται καμία ηχητική μεγέθυνση), δομείται και αναπτύσσεται, εξαιρετικά. Είναι προς τιμήν των συντελεστών που πραγματοποίησαν εξονυχιστική έρευνα και εξασφάλισαν συγκλονιστικές μαρτυρίες, πριν επιχειρήσουν ένα θεατρικό ανέβασμα, όπως αυτό. Τ’ ότι παρουσιάζουν και την πλευρά του ‘θύτη’ (όσο το δυνατόν πιο υπεύθυνα και συγκρατημένα), όχι μόνο το κάνει πιο ολοκληρωμένο και αντικειμενικό, αλλά και απαραίτητο για να κατανοήσει κανείς, τη διάσταση της κοινωνικής αδικίας, της πολιτικής παραφροσύνης και του εθνικού διασυρμού.

Συνάμα, η στάση τους απέναντι στις τραυματισμένες ψυχές των θυμάτων, είναι διακριτική. Αναγνωρίζουν το δράμα που εξακολουθούν να βιώνουν οι διασκορπισμένοι επιζήσαντες, δεν τους εκθέτουν, ούτε τους καπηλεύονται, παρά μόνο παρουσιάζουν την παραποιημένη και καταχωνιασμένη από το ελληνικό κράτος, αλήθεια τους, σ’ ένα πιο μεγάλο, αν και όπως πολύ σωστά αναφέρεται, υποψιασμένο κοινό. Επομένως, στην παράσταση του Ανέστη Αζά, δεν θα συναντήσει κανείς, υπερβολικά δραματοποιημένες αναπαραστάσεις με θρηνητικές κραυγές και κλάματα απελπισίας, παρά μόνο ψύχραιμες παραθέσεις στοιχείων, καταθέσεις ή συνεντεύξεις που επιτρέπουν την αποδελτίωση, τη σύγκριση και την αποσαφήνιση των 2 αντικρουόμενων πλευρών. Στο Θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν, είχε στηθεί, ένα ανεπίσημο, καταγγελτικό δικαστήριο, μια ιδιότυπη αίθουσα διερεύνησης στοιχείων και καταλογισμού ευθυνών. Εκεί, όπου, η αντικειμενική αλήθεια δεν παραποιείται και δεν καταλήγει έρμαιο ενός αδιέξοδου και ανελαστικού συστήματος που συντηρεί και προστατεύει τον εαυτό του (οι βασικοί υπαίτιοι παραμένουν στο απυρόβλητο), κάθε φορά που εντοπίζεται ή ακόμη και δημιουργείται, ένα ικανοποιητικό εξιλαστήριο θύμα (συνήθως κάποιος πρόσφυγας) και η δικαιοσύνη αποφασίζει να δράσει τυφλά και να κλείσει οριστικά και πρόωρα, την υπόθεση.

Υπόθεση Φαρμακονήσι Ή Το Δίκαιο Του Νερού_2

Οι τέσσερις ηθοποιοί της παράστασης(Βασίλης Κουκαλάνι, Άρης Λάσκος, Θεανώ Μεταξά, Μάρθα Μπουζιούρη), στην αρχή επιχειρούν μια ημι-επιτυχημένη, χιουμοριστική σύνδεση της ζοφερής, κοινωνικοπολιτικής πραγματικότητας (οικονομική κρίση, capital controls) με το παράπλευρο και δευτερεύουσας σημασίας για τους Έλληνες, μαρτύριο των προσφύγων. Η αθρόα παρουσία των μεταναστών στα νησιά του ανατολικού αιγαίου (Λήμνος, Μυτιλήνη, Λέρος, Κως) και προσφάτως, σε μεταβατικούς σταθμούς της Αθήνας (Πεδίον του Άρεως και πλατεία Βικτώρια), έρχεται για να επισημάνει πως το μεταναστευτικό είναι ένα σοβαρότατο πρόβλημα που όχι μόνο δεν παγώνει τη στιγμή που η Ελλάδα κατακρημνίζεται στην ύφεση, αλλά γιγαντώνεται όσο ο πόλεμος κορυφώνεται, οι πατρίδες καταστρέφονται και η Ευρώπη αντί να προκρίνει ανθρωπιστικές επιλύσεις, κλείνει τα σύνορα της (σιδερόφρακτα τείχη) και ενισχύει με στρατιωτικό τρόπο το ρόλο της Frontex. Είναι απογοητευτικό το να ακούς, λίγα λεπτά αργότερα, το χρονικό που οδήγησε στο ναυάγιο και το λιμενικό σώμα να ισχυρίζεται πως το σκάφος που έτυχε να στείλει δεν ήταν διασωστικό, αλλά καταδιωκτικό. Κάτι τέτοιο, αυτομάτως, προκαλεί πολλά ερωτήματα για το αν έχουν εκπαιδευτεί οι εκπρόσωποι του να σώζουν ανθρώπινες ζωές και αν ο σκοπός τους ήταν αυτός, εκείνη την τόσο, τραγική νύχτα.

Όπως και να έχει, το γεγονός πως δεν διέθεταν σωσίβια (τη στιγμή που όλα τα σκάφη είναι υποχρεωμένα να έχουν) ή αν διέθεταν αδικαιολογήτως και δεν χρησιμοποιήθηκαν, η άρτια κατάσταση που φέρεται πως είχε το αλιευτικό (παρά τα 5 μποφόρ και τη συμφόρηση) μέχρι τη στιγμή που εντοπίστηκε από το καταδιωκτικό, το άστοχο σχοινί που χρησιμοποίησαν για να το ρυμουλκήσουν και φαίνεται πως λόγω της μικρής απόστασης μεταξύ των 2 σκαφών προκάλεσε την αθρόα είσοδο υδάτων στο αλιευτικό, η αμφίσημη πορεία που ακολούθησε το καταδιωκτικό (οι επιζήσαντες ισχυρίζονται πως επαναπροωθήθηκαν στην Τουρκία), το κόψιμο του σκοινιού που οδήγησε στην πρόσκρουση του σκάφους στα ταραχώδη κύματα, η παντελής άγνοια των επιβαινόντων του καταδιωκτικού για το αν το αλιευτικό μετέφερε ανήλικα, οδήγησαν σε μια αποτυχημένη αποστολή που μόνο σε διάσωση δεν παραπέμπει μιας και κυριολεκτικά ξεκλήρισε τις οικογένειες που μετέφερε. Οι ηθοποιοί αναφέρουν με καταιγιστικό τρόπο τις πληροφορίες που περισυνέλεξαν και στη συνέχεια τοιχοκολλούν τις εκτυπώσεις αυτών, σε μια τεράστια διαφάνεια, που βρίσκεται στο βάθος της σκηνής. Μια επιφάνεια που θυμίζει τις αντίστοιχες που συναντάμε στις εγκληματολογικές έρευνες. Στο τέλος της παράστασης, όταν η υπόθεση θα έχει κλείσει και οι ευθύνες θα έχουν αποδοθεί, η επιφάνεια θα αδειάσει και πάλι και όλα τα στοιχεία που μαζεύτηκαν θα καταστραφούν.

Υπόθεση Φαρμακονήσι Ή Το Δίκαιο Του Νερού_3

Η παράσταση θα μπορούσαμε να πούμε πως καρατομείται σε τρία νευραλγικά σημεία, έτσι όπως αυτά καθορίζονται, από τα τρία απόρρητα (του αξιωματικού, του δικηγόρου και του ψυχολόγου). Σε αυτά τα τρία απόρρητα, οι ηθοποιοί, έχοντας πραγματοποιήσει οι ίδιοι τις συνεντεύξεις και σεβαστεί την ανωνυμία των συνεντευξιαζόμενων προσώπων, υποδύονται τους αντίστοιχους ρόλους. Ένας ηθοποιός θέτει τα ερωτήματα και ο άλλος ανταποκρίνεται με κριτήριο αυτά που του απάντησε ο εκπρόσωπος του κάθε επαγγελματικού ιδιώματος. Οι συνεντεύξεις αυτές, καλούνται να αποσαφηνίσουν τα ασαφή νερά που χαρακτηρίζουν την υπόθεση. Ειδικότερα, η συνέντευξη με τον αξιωματικό του λιμενικού είναι απολαυστική και σε σημεία αποκαλυπτική. Ο αξιωματικός, έχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός ανθρώπου που υπηρετεί και προστατεύει τυφλά το σύστημα που τον γαλούχησε. Οι απαντήσεις του είναι όλες αναμενόμενες και εντός ενός καθοδηγούμενου, υπηρεσιακού καθήκοντος. Το αίσθημα ατομικής ευθύνης και το εθνικό συμφέρον είναι τέτοιο που δεν επιδέχεται εύκολα κριτική. Το ατύχημα δεν πρέπει σύμφωνα μ’ αυτόν, να αναιρέσει το υπόλοιπο, εξαιρετικό έργο, του λιμενικού σώματος.  Συγχρόνως, εμμένει στην ηρωική προσπάθεια που κατέβαλλε το σώμα ακόμη κι όταν, οι ερωτήσεις μπήγουν βαθιά το μαχαίρι και λένε πράγματα που μπορούν να αποδειχθούν. Πάντως, η απουσία του στίγματος της πορείας των 2 πλεούμενων (απόρρητο εθνικής ασφάλειας) και η δυνατότητα των επιβαινόντων του καταδιωκτικού να εκτιμήσουν πως να δράσουν, ανεξάρτητα από τις εντολές, περιπλέκει ακόμη περισσότερο την υπόθεση.

Το απόρρητο του δικηγόρου, έρχεται για να επισημάνει όλα τα κενά και τις παραλείψεις που παρουσιάστηκαν κατά την εκπροσώπηση των διασωθέντων στα ελληνικά δικαστήρια. Η υπόθεση πήρε διεθνείς διαστάσεις, όμως, οι συσχετισμοί ήταν αρνητικοί στο εσωτερικό της χώρας, παρόλο που ενυπήρχαν σαφείς ενδείξεις για σωρεία εγκληματικών ατοπημάτων στα οποία υπέπεσε το λιμενικό σώμα κατά την επιχείρηση διάσωσης. Άθλια επιχειρήματα, όπως αυτό που ακούστηκε, πως επιδιώκουν να πνιγούν για να διεκδικήσουν την παραμονή τους στη χώρα, είναι τουλάχιστον προσβλητικά για ανθρώπους που έχασαν τις οικογένειες τους, ενώ η δικαιοσύνη, όσο ανεξάρτητη και αν θέλει να λέει πως είναι, δεν θα μπορούσε παρά να βγάλει απόφαση προς όφελος του λιμενικού σώματος. Όσον αφορά, το απόρρητο του ψυχολόγου, εκεί γίνεται ξεχωριστή επισήμανση για το ψυχικό σθένος που επέδειξαν οι επιζήσαντες παρόλο που πέρασαν μια τόσο μεγάλη κακουχία. Οι πρόσφυγες κατόρθωσαν να ορθοποδήσουν, να προσπεράσουν τους φόβους και τις απειλές για να διεκδικήσουν την ηθική τους δικαίωση. Τ’ ότι κινητοποιήθηκε ολόκληρος μηχανισμός για να εντοπίσει όλα τα πτώματα και αυτά να θαφτούν στην ιδιαίτερη τους πατρίδα κρύβει ένα μικρό συμβολισμό. Η αναφορά στον πατέρα που του παραδίδουν νεκρό το βρέφος του και αυτός, ευθυτενής καθώς είναι, σπαράζει βουβά, απελευθερώνοντας μόλις ένα δάκρυ, είναι ανατριχιαστική.

Υπόθεση Φαρμακονήσι Ή Το Δίκαιο Του Νερού_4

Ανάμεσα στις τρεις πράξεις του απορρήτου, παρεμβάλλονται, καίριες, βιντεοσκοπημένες ή ηχητικές μαρτυρίες. Όπως, του ενός εκ των διασωθέντων, Safi Ehsanullah, ο οποίος έχασε μέλη της οικογένειας του και περιμένει να δικαιωθεί, πλέον, από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Εντύπωση προκαλεί, πως στο ισορροπημένο του λογύδριο, δεν βγάζει μένος για την ελληνική πλευρά και αναφέρει πως ένα μεμονωμένο περιστατικό δεν μπορεί να στιγματίσει τη χώρα που γεννήθηκε η Δικαιοσύνη και ο Πολιτισμός. Όμως, εκτός από τις καταγεγραμμένες μαρτυρίες, παρεμβαίνουν με τη ζωντανή τους παρουσία, δύο εκλεκτοί προσκεκλημένοι. Ο σεβάσμιος πρόεδρος της αφγανικής κοινότητας στην Ελλάδα, Yonous Mohammadi και ο θαρραλέος φωτορεπόρτερ των συνόρων, Γιώργος Μουτάφης. Ο Yonous Mohammadi, αναφέρεται στην προσπάθεια των διασωθέντων να δικαιωθούν από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στο Πεδίον του Άρεως και την προσωπική του περιπέτεια, όταν πριν από περίπου 20 χρόνια έφτασε και ο ίδιος με αντίστοιχα παρακινδυνευμένο τρόπο στην Ελλάδα. Ο Γιώργος Μουτάφης, διευκρινίζει πόσο δραματική είναι η κατάσταση  στις αποστολές αυτές, ενώ αναφέρει και ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα εντοπισμού και επαναπροώθησης από τα ελληνικά στα τούρκικα ύδατα. Αυτό που κόβει την ανάσα, όμως, είναι ένα λογοκριμένο βίντεο που δείχνει το φανατισμό με τον οποία συμπεριφέρεται ένα ελληνικό πλήρωμα, όταν εντοπίζει ένα σκάφος με μετανάστες. Η ατμόσφαιρα είναι τόσο ηλεκτρισμένη από την πλευρά των οπλισμένων συνοριοφυλάκων που ένα δυστύχημα ή μια βάναυση συμπεριφορά, μπορεί να εκδηλωθεί, ανά πάσα στιγμή.

Στο τέλος, το ευφάνταστο σκαρί από αναποδογυρισμένες καρέκλες (από τη σκηνογράφο, Ελένη Στρούλια), αποσυντίθεται εντελώς (η σταδιακή αποδόμηση έχει ξεκινήσει νωρίτερα κατά τη διεξαγωγή των τριών, απόρρητων συνεντεύξεων)  για να μετατραπεί η σκηνή στην αίθουσα του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων Δωδεκανήσου (Ρόδος). Εκεί, όπου, ένας από τους επιζήσαντες, ο 19χρονος, Hsran από τη Συρία, αναγνωρίστηκε από μερικούς από τους επιβαίνοντες, ως οδηγός του αλιευτικού σκάφους και μάλιστα, όπως αναφέρθηκε από τον δικηγόρο του, υποδείχθηκε με παράτυπο και εκβιαστικό τρόπο από τις ελληνικές αρχές. Ο νεαρός Σύρος, θεωρήθηκε ως ο μεταφερόμενος διακινητής (αυτός που οδηγεί το σκάφος) και κάτι τέτοιο όσο παράλογο και αν ακούγεται, θεωρείται σχεδόν ισάξιο ποινικό αδίκημα με αυτό του διακινητή που ελέγχει και διαχειρίζεται ολόκληρο το κύκλωμα της παράνομης μετανάστευσης από τη στεριά. Κάποιος που ουσιαστικά μετατρέπεται για βιοποριστικούς ή και μεταναστευτικούς λόγους σε ‘βαποράκι’ (μεταφορέας), αντιμετωπίζεται με εξαιρετικά επαχθείς όρους τόσο από την Ελλάδα όσο και από την Ευρωπαϊκή Ένωση, τη στιγμή που για τον εντοπισμό και τη σύλληψη των καθ’ αυτών κυκλωμάτων δε συντελείται καμία πρόοδος.

Υπόθεση Φαρμακονήσι Ή Το Δίκαιο Του Νερού_5

Ο Hsran, χωρίς να υπάρχουν ικανοποιητικά στοιχεία και παρά την εισήγηση του εισαγγελία, όπου σε μια μη αναμενόμενη κίνηση πρόκρινε την αθωότητα του, τελικώς, καταδικάστηκε από το Τριμελές Εφετείο, με ψήφους, 2 έναντι 1. Το δικαστήριο, παρόλο που αναγνώρισε στον Hsran, το ελαφρυντικό της μετεφηβικής ηλικίας, τον έκρινε ένοχο για το θάνατο των 11 ψυχών και του επέβαλλε την αδιανόητη ποινή κάθειρξης των 145 ετών και το υπέρογκο χρηματικό ποσό των 570.500 ευρώ. Με απλά λόγια, ο Hsran, καλείται να εκτίσει καθαρά, 25 χρόνια ποινής κάθειρξης και να πληρώσει 50.000 ευρώ για τη μετακίνηση και είσδυση κάθε παράνομου μετανάστη (26 τον αριθμό), συν 500 ευρώ για τη δική του, παραβατική είσοδο. Το Τριμελές Εφετείο, βασίστηκε στις συντονισμένες, αν και θεωρητικά εξίσου αβάσιμες (με αυτές των προσφύγων ένα χρόνο πρωτύτερα) μαρτυρίες του λιμενικού σώματος. Ο τρόπος που του συμπεριφέρθηκε ήταν εξοντωτικός, λες και ήταν αυτός που με τις λανθασμένες του ενέργειες, οδήγησε σε συντριβή το πλοιάριο και σε πνιγμό τις 11 αδικοχαμένες ψυχές. Μια απαράδεκτη απόφαση κάποιας αδιόρατης, εκδικητικής πλεκτάνης, μετέτρεψε τον Hsran, από θύμα (σε κάθε περίπτωση!) σε θύτη και του κατέστρεψε τη ζωή, οδηγώντας τον στον δικό του αναπόδραστο τάφο. Αντίστροφα, λίγους μήνες νωρίτερα, το πρόωρο κλείσιμο της υπόθεσης, μετέτρεψε τους κατηγορούμενους του λιμενικού σώματος από θύτες σε θύματα.

Με αυτό τον τόσο αποκαρδιωτικό τρόπο, η ελληνική δικαιοσύνη, έχασε μια ακόμη, μεγάλη ευκαιρία να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, να πραγματοποιήσει ένα αυτονόητο βήμα (ρηξικέλευθο για τα τωρινά ελληνικά δεδομένα) και να αποδώσει τις νομικές ευθύνες εκεί που αναλογούν. Ευτυχώς, όμως, που τολμηρές και επίκαιρες παραστάσεις, όπως αυτή που παρουσιάστηκε στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών, από τον Ανέστη Αζά και την αξιόλογη ομάδα του, υπάρχουν για να υπερκαλύπτουν το ανικανοποίητο αίσθημα του πολίτη – θεατή να εισακουστεί η ανομολόγητη, αντικειμενική αλήθεια και να επικρατήσει η ακριβοδίκαιη και διαφανής λειτουργία της δικαιοσύνης, αν όχι στην αίθουσα του δικαστηρίου, αν μη τι άλλο, στο θεατρικό σανίδι. Η αναγκαιότητα που εκφράστηκε από τους συντελεστές, αυτή η ιδιαίτερη παράσταση, να σπάσει τα στεγανά ενός τέτοιου φεστιβάλ και να επαναληφθεί και σε άλλου χώρους, κλειστούς ή υπαίθριους, με είσοδο ή δωρεάν, κρίνεται επιβεβλημένη. Τη στιγμή που το μεταναστευτικό αποτελεί πρωτεύον θέμα στις μέρες μας και τα ναυάγια στη Μεσόγειο πληθαίνουν, η ελληνική δικαιοσύνη προσπαθεί να βρει ακόμη το βήμα της και να υπερκεράσει ένα σύστημα έκπτωτων, εσωτερικών αξιών. Η υπεράσπιση των αδύναμων και των κατατρεγμένων του αναδιαμορφωμένου κόσμου, θα πρέπει να είναι αυτοσκοπός για τη δικαιοσύνη, αν δεν θέλουμε να δούμε πολλά ακόμη, πραγματικά και νοητά, ναυάγια σαν και αυτά που σημειώθηκαν στη θαλάσσια περιοχή του Φαρμακονησίου και λίγο νοτιότερα, στην αίθουσα του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων της Ρόδου. Μέχρι τότε, όπως έδειξε και η πρόσφατη επίσκεψη που πραγματοποίησαν και θα επαναλάβουν (ως ένδειξη βαθιάς αλληλεγγύης) ηθοποιοί της παράστασης στις φυλακές του Αυλώνα, ο Hsran, θα παραμένει έγκλειστος, θα διαβάζει, θα αλληλογραφεί με την οικογένεια του και θα γυμνάζεται, με την προσδοκία να μη ξεχαστεί από την ελληνική κοινωνία. Μολονότι, η υπόθεση Φαρμακονήσι έκλεισε με τρόπο αποκαρδιωτικό και ο ίδιος καταδικάστηκε, ο Hsran οφείλει να προσβλέπει πώς ίσως αλλάξουν τα πράγματα, όταν θα έρθει η στιγμή που θα εκδικαστεί σε δεύτερο βαθμό από το Πενταμελές Εφετείο Δωδεκανήσου. Ίσως εκεί, αυτή η ολοφάνερη αδικία, να αποκατασταθεί πλήρως και ο Hsran να απελευθερωθεί πριν την προκαθορισμένη του ώρα.

(Την παράσταση, την παρακολούθησα στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, στο θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν, τον Ιούλιο του 2015)

Share